Prezantimi

Ne jemi të gjithë kolazhe – Duke shqyer historinë e animacionit të kolazhit

Event Imgage

The use of collage is ubiquitous these days

Event Imgage

Përdorimi i kolazhit është i kudondodhur këto ditë. Me rritjen e teknologjisë dixhitale dhe mjeteve softuerike si Photoshop i mirë, përzierja dhe përputhja e imazheve është bërë një standard. Çdo ditë kemi meme, falsifikime të thella dhe imazhe të ndryshuara apo të përpunuara. Që nga vitet 1990, Machinima u ka mundësuar përdoruesve të rrëmbejnë dhe të ndryshojnë mjediset e video lojërave për të krijuar veprat e tyre. Edhe Hollywood-i ringjall aktorët/personazhet duke përdorur materiale të huazuara (p.sh. Rogue One, The Mandalorian). Para kësaj, pamjet vintage të Fred Astaire u ndryshuan dhe u ripërdorën për një reklamë me vakum. Kolazhi zgjerohet shumë përtej mureve të artit pamor. Në letërsi, teknikat e kolazhit ose të prerjes u popullarizuan nga William S. Burroughs dhe Brion Gysin, por u rrënjosën në lëvizjen Dada të viteve 1920. Marrja e mostrave (teknika sampling) dhe mash-ups (një përplasje e dy këngëve) kanë qenë tenikë shtyllë prej dekadash. Elementet e kolazhit janë aq dominues tani sa nuk e njohim realen nga e rremja.

Arti dhe filmi i kolazhit datojnë në fillim të shekullit të 20-të (kolazhet më të hershme i kanë rrënjët në Japoninë e shekullit të 12-të). Ajo u rrënjos në epokën e konsumerizmit ku artistët trajtonin një sërë çështjesh politike dhe sociale duke krijuar me kujdes një përplasje të imazheve dhe tingujve para-ekzistues për të gjeneruar kuptime dhe komente të reja mbi botën përreth.

Përtej kësaj, teknika e kolazhit ka shtyrë gjithashtu kufijtë e animacionit duke përfshirë forma të tjera artistike (p.sh. fotografia, aksioni live, kinematë eksperimentale, letërsia, tingulli i gjetur) duke eksploruar çështje të ndryshme sociale, kulturore dhe politike.

Në lidhje me botimin e librit të tij të fundit, Earmarked for Collision – A Highly Biased Tour of Collage Animation, Chris Robinson na çon në një udhëtim të shkurtër nëpër historinë e animacionit të kolazhit duke eksploruar zanatin dhe rrënjët e tij artistike, ndërsa na prezanton me disa nga animatorët më të shquar të kolazhit.

Chris Robinson është shkrimtar, autor dhe drejtor artistik i Festivalit Ndërkombëtar të Animacionit të Otavës (OIAF). Ai ishte fituesi i çmimit për Kontribut të Shquar në Studimet e Animacionit për vitin 2020 nga Animafest Zagreb. Në vitin 2022, ai mori çmimin Rene Jodoin për kontributin e tij në animacionin kanadez. Robinson është quajtur “një nga ekspertët stilistikisht më origjinal dhe më provokues” në historinë e animacionit.

Ai është autor i mbi 13 librave, duke përfshirë: Estonian Animation: Between Genius and Utter Illiteracy, The Animation Pimp, Unsung Heroes of Animation, Japanese Animation: Time out of Mind, Mad Eyed Misfits, and Earmarked for Collision: A Highly Biased Tour of Collage Animation.

Robinson ka shkruar gjithashtu filmin e shkurtër të animuar të vlerësuar me çmime, Lipsett Diaries (2010) me regji të Theodore Ushev.

Ky aktivitet organizohet me mbështetjen e Ambasadës së Kanadës për Kroaci dhe Kosovë.

21

Friday